Η σημασία της ψηφιοποίησης
Ψηφιοποίηση: Γιατί;
Κυριότερος στόχος της ψηφιοποίησης είναι η διάσωση του οπτικοακουστικού περιεχομένου και των συνοδευτικών υλικών του. Σύμφωνα με τα καθιερωμένα πρότυπα και τις καλές πρακτικές τα ψηφιακά αντίγραφα πρέπει να δημιουργούνται και να αποθηκεύονται στις μεγαλύτερες δυνατές αναλύσεις. Ιδανικά, η ανάλυση αυτή θα πρέπει να ξεπερνά την ανάλυση του πρωτοτύπου, λαμβάνοντας υπόψη ότι σε βάθος χρόνου, αναπόφευκτα, το ψηφιακό αντίγραφο θα αποκτήσει την λειτουργία του πρωτοτύπου.
Αν και, γενικά, η ψηφιοποίηση φυσικών υλικών δεν θεωρείται ως η ενδεδειγμένη μέθοδος διατήρησης, στην περίπτωση του οπτικοακουστικού υλικού που είναι αποθηκευμένο σε αναλογικά μέσα, αποτελεί πρακτικά την κύρια βιώσιμη λύση για μακροχρόνια διατήρηση του περιεχομένου τους, καθώς τα αναλογικά μέσα αποθήκευσης έχουν σημαντικά προβλήματα επιβίωσης. Αυτό ισχύει ιδαίτερα για τα μαγνητικά μέσα στα οποία είναι αποθηκευμένος σημαντικός όγκος αρχειακού οπτικοακουστικού υλικού. Ξεχωριστή είναι η περίπτωση του φιλμ (κινηματογραφικού και φωτογραφικού), όπου εκτός από την ψηφιοποίηση συνιστάται και το τύπωμα σε νέο φιλμ καθώς έχει διαπιστωθεί ότι αυτό το υλικό μπορεί να διατηρηθεί για πολλά χρόνια σε κατάλληλες συνθήκες και να προβληθεί σχετικά εύκολα το περιεχόμενό του.
Η ψηφιοποίηση του υλικού δεν σημαίνει φυσικά ότι θα αγνοηθεί η διατήρηση των υλικών φορέων για τους οποίους, επίσης, πρέπει να εφαρμοστούν οι ενδεδειγμένες διαδικασίες διατήρησης, ακολουθώντας τα κατάλληλα διεθνή πρότυπα και προδιαγραφές.
Αναφορικά με τα πνευματικά δικαιώματα, τα ψηφιακά αντίγραφα έχουν τα ίδια δικαιώματα με το πρωτότυπο αναλογικό υλικό και χρησιμοποιούνται εφαρμόζοντας τις ανάλογες διαδικασίες προστασίας των πνευματικών δικαιωμάτων. Επιπλέον, η ψηφιοποίηση του αναλογικού υλικού αλλά και η τεκμηρίωσή του, θεμελιώνουν πολλές φορές νέα πνευματικά δικαιώματα.
Στο πλαίσιο της ψηφιοποίησης του οπτικοακουστικού περιεχομένου και με στόχο την υποστήριξη των δράσεων διάχυσής του και πλαισίωσης, πολλές φορές είναι απαραίτητη η ψηφιοποίηση συνοδευτικού υλικού, όπως κείμενα, εικόνες, αφίσες, αντικείμενα κλπ. Σε αυτήν την περίπτωση η ψηφιοποίησή τους στοχεύει όχι τόσο στην διατήρηση του περιεχομένου όσο στον περιορισμό χρήσης των πρωτότυπων συνοδευτικών υλικών και τη μεγιστοποίηση της προσβασιμότητας και προβολής τους.